De titel roept gelijk vragen op. Iedere zoeker heeft daar een eigen interpretatie van.

Historisch, financieel of visueel?

Het RMO organiseert dit jaar een evenement, waar alle amateur zoekers aan mee kunnen doen. De drie voorwaarden waren,  dat de vondst geregistreerd moet zijn in PAN, door jezelf gevonden in Nederland.

Door bijna al onze zoekers zijn in de afgelopen jaren vondsten gedaan en geregistreerd in PAN.  Het totaal aantal gevalideerde vondsten is op dit moment 102.345 stuks.

In totaal zes van onze zoekers hebben een foto van hun mooiste vondst ingezonden. Een van hen was Gerard van Meerten.

Deze vondst is al eens in het programma kunst en kitsch geweest, zelfs in een speciale afdeling, waar de interviewer bij Gerard thuis op bezoek kwam om zijn andere vondsten te aanschouwen en het vervolg was een hilarisch bezoek op een van de zoekvelden. De Betuwe bestaat voornamelijk uit klei. Tijdens regen, zak je weg en kom je tot je enkels in de modder te staan. Maar dat is het echte leven van een zoeker.

Terug naar de mooiste vondst van Gerard. Toen hij net een detector had aangeschaft heeft hij die gedaan. Het betreft een bronzen speer/lans. Deze is gevonden in een slootkant met de metaaldetector. In eerste instantie herkende hij de uniekheid van deze vondst niet. Door opmerkingen/adviezen van andere zoekers, is hij in contact gekomen met professionals. Deze gaven aan dat het ging om een bronzen speer/lanspunt. Echter bij de vondst ontbraken aanvullende vondsten. Meestal worden dit soort vondsten in graven gevonden of in een vondstcomplex, of als depot vondst(tijdelijke opslag door de eigenaar of handelaar)

Echter bij deze speerpunt waren geen aanvullende vondsten, die de ouderdom bepaling konden ondersteunen(ondersteunend bewijs)

Het onderzoek gaat dan verder naar vondsten die in de omgeving zijn gedaan. Waarmee het waarschijnlijk is dat dit gebied al werd bewoond in de periode bronstijd/ijzertijd. Dit is namelijk wel het geval. Bij Villa Maria is een vuurstenen sikkel gevonden(zie vorige Baron). Op het grafveld Zwarte Teun in Kesteren is een graf uit die periode gevonden(ligt in het streekmuseum). Plus een relatief groot aantal resten van bronzen voorwerpen uit de bronstijd in Kesteren en met name in Opheusden.  Deze gegevens maken het aannemelijk dat een speer uit deze periode afkomstig kan zijn.  Maar dan zijn we er nog niet.

De vraag is dan of er vergelijkende exemplaren in Nederland zijn gevonden.

Dit onderzoek is gedaan door het Groninger Institute of Archaelogy(1, 2).

Gegevens van het voorwerp:

• Functie: wapen/gereedschap
• Lengte 215 mm
• Breedte 26 mm
• Gewicht 120,8 gram
• Materiaal: brons (koper legering)
• Patina – perfect aanwezig, geen schade en compleet
• Waarschijnlijk nooit functioneel gebruikt.
• (jacht) wapen met een lange schacht en punt.
• Ontbreken van decoratie op zowel blad en koker
• Pen gat aanwezig, voor fixatie aan een houten steel.

Uit vergelijkend onderzoek blijkt dat er bij opgravingen bij Cuijk een mal is gevonden, waaruit dit soort speerpunten gemaakt kon worden. Waardoor het aannemelijk is dat het lokaal of regionaal gemaakt kan zijn. Uniek is het feit dat de lans zo dun is. Meestal zijn ze naar de randen toe veel dikker, wat de functionaliteit  verlaagd.

De datering op basis van al deze gegevens, komt op midden bronstijd(1800-1501 voor Christus).

Conclusie, unieke vondst. Zeer terecht dat deze gekozen is bij de 40 mooiste vondsten van amateurs door het RMO. Zet Kesteren op een nog bijzondere plek in de geschiedenis van het Rivierenland.

Wie de speer/lanspunt wil bewonderen, op 17 mei 2025 is die te zien in ons centrum in Zoelen tussen 13.00 en 16.00 uur. Gerard beantwoord vragen van bezoekers.

Gebruikte literatuur.

1. Resultaten van dit onderzoek zijn vastgelegd in rapport DB 2736 in de bronstijdcatalogus van de Rug.
2. Registratie in PAN 00054322
3. Info uit Butler(1990), Fontijn(2002) en Butler & Fokkens(2005)